Portrait

"Je älter man wird, desto weniger darf man ablenkbar sein. Es bleibt immer weniger Zeit für alles andere. Vorwiegend muss man das Unnötige lassen"
Gertraud Möhwald

"Primitive cultures, living very close to the earth and preoccupied with the most basic necessities of life; one can easily imagine that their art, particularly sculpture, shows a part of it. The material itself –we speak here about clay- is connected with the most diverse associations and "memories" of prehistoric times, that in one or other way, we still carry deep-down in ourselves. Annette Defoort succeeds in persuading clay to show us once more the face of those long-gone centuries. You almost have the impression that the clay itself relinquishes with some hesitation and some dislike the sculptures she makes. This gives them a very strong expressiveness as nobody who watches this work, sees or considers the personality of the artist as being a stamp on modelling and attitude. This art is surprising and new, just because it harks back so enormously numerous centuries."

Frans Jeursen NL

 

Mon travail consiste à assembler de manière arbitraire diverses plaques de glaise coupées en morceaux de différentes tailles. J’élabore la sculpture à partir de l’intérieur. J’essaie de travailler la glaise aussi peu que possible à l’extérieur. Mes statues sont des archétypes d’hommes et d’animaux, sachant que j’évite consciemment tout perfectionnisme. Toute l’oeuvre est dominée par la rugosité, l’absence de polissage, de planification et de charme. C’est la spontanéité qui contrôle le processus de création. Ainsi l’oeuvre se construit d’elle-même sans trop d’intervention de ma part.

Trad. Prof. Dr. Armand Héroguel. Lille. Fr.

 

Ik koester het bijzondere genoegen ongeveer twintig jaar geleden een eerste tentoonstelling van keramieksculpturen van Annette Defoort in de toenmalige galerie van Trui Valcke in Kortrijk te hebben meegemaakt. Dat was de geboorte of het eerste verschijnen van een ongekunsteld en onbeschroomd beeldend talent dat nog steeds zijn aanvankelijk frappant en in enige mate volks talent verder zet en aldus authenticiteit aan een groeiende zegging en een plastische impact paart. Wat ons op dat ogenblik bijzonder frappeerde was de onbevangen en bijwijlen expliciet sensuele of noem het erotische benadering van haar personages, wat eigenlijk als een blijk van persoonlijke visie, pure creativiteit, door niets en door niemand geremde creativiteit kan worden omschreven. Het volstaat echter niet ongekunsteld te werk te gaan om aandacht te verdienen. Authenticiteit, originaliteit of een nauwelijks eerder geziene beelding gaan best gepaard met beheersing van de middelen, met wat men als kunde, métier en een persoonlijke inbreng kan omschrijven. Dat bezit Annette Defoort in hoge mate en het stelt haar in staat om haar figuren een merkwaardige huid, een intrigerende présence, een eerder ongewone lichamelijkheid te geven die verrassen in hun rudimentaire en toch gevoelige en welsprekende verschijning en die perfect de reflectie zijn van haar creatief streven. Naar verluidt bouwt zij haar personages op aan de hand van plakken klei die hoofdzakelijk van binnenuit naar buiten toe worden gestructureerd zodat de huid van haar figuren een amalgaan vertoont van diverse vlekken en vlakken materie, kleur en sensibiliteit. Opmerkelijk en revelatief voor haar beheersing van de techniek is de aanwezigheid in haar recentere sculpturen van een vleugje porselein of kleiwerende materie, wat bij het bakken niet zo vanzelfsprekend is. Dit betekent dat in dit oeuvre techniek en bedoeling het roerend met elkaar eens zijn en dat de kunstenares aan de hand van haar eigenzinnige en persoonlijke verworvenheid en haar spontane ingesteldheid een wereld creëren die evenzeer reëel en relistisch is als met fantastiek geladen, evenzeer speels als meewarig, evenzeer expressief als vergeestelijkt.

Hugo Brutin (a.i.c.a)

Met een typische opbouwtechniek laat Annette Defoort haar kleivormen en wezens verstenen in een hiëratische pathetiek van gevoel, geweten en gebaar. Deze gestalten beantwoorden niet aan de klassieke schoonheidsnormen. Wie de maatstaven van de klassieke beeldhouwkunst hanteert, zal vrijwel uitsluitend onvolkomenheden vaststellen. Geen enkele proportie strookt met het ideaal van de klassieken. Bij de omschrijving van haar oeuvre zou ik gewag durven maken van de veruitwendiging van de schone schijn van een lelijke realiteit, van het esthetiseren van verval en vergankelijkheid. Deze figuren zijn anders dan wij en dit anders-zijn heeft in het oeuvre van Annette Defoort een eigen, intrinsieke betekenis die ze zelf omschrijft als een eigenzinnig luisteren naar de stem van de aarde. Deze wezens zouden kunnen stammen uit de vroegste eeuwen van de menselijke beschaving of uit prehistorische tijden: krachtige robuuste torso’s met een opvallend kleurrijke structuur die de lijfelijkheid als een bonte bekleding toedekt; karakterkoppen die ogen als restanten van kariatiden verteerd door het vuur en als feniks herrezen, maar dierenbeelden (met voorkeur voor de hond) die evenmin moeten beantwoorden aan het schoonheidsideaal van een of ander ras. Veeleer onderstrepen zij het bewustzijn dat mens en dier op eenzelfde wijze animale wezens zijn, compagnons de route. Binnen haar figuratie heeft de fantasie vrij spel en komt zij in werken als Castiglione of Chico zelfs heel dicht in de buurt van visionaire kunstenaars als Bosch, Breughel en Ensor. De typisch Vlaamse fantastiek heeft in haar oeuvre dan ook een waarlijke erfgenaam gevonden

Freddy huylenbroeck Curator ID+ Art, HAMME

 

De kleisculpturen van Annette Defoort worden hol opgebouwd met lederharde, vooraf ingekleurde plakken klei. Tijdens het scheppingsproces blijven de modellerende handen zoveel mogelijk aan de binnenkant van het beeld. De keramische figuren die zo (als het ware van binnenuit) ontstaan, bezitten archetypische kenmerken. De verweerde, brokkelige huid doet denken aan oude bodemvondsten en aan de beeldhouwkunst van primitieve culturen. De mens- en dierfiguren hebben merkwaardige metamorfoses ondergaan. Ze zijn vervormd en lijken aangetast te zijn door de tand van de tijd. Annette Defoort maakt schaars gebruik van glazuren. De aardkleuren, barsten, beschadigingen en craquelé-effecten versterken de suggestie dat het gaat om restanten die bij opgravingen boven de grond zijn gehaald. De beeldtaal wordt beheerst door pure expressie en door een perfecte combinatie van lichamelijke aanwezigheid, tijdloze uitstraling, fysieke aantrekkingskracht en sculpturale zeggingskracht. Annette Defoort maakt in één oogopslag zichtbaar dat ze werkt vanuit pure intuïtie. In haar beelden worden elementaire gevoelens ‘opgegraven’ en aan de oppervlakte gebracht. Het zijn oerbeelden die eeuwen overbruggen. Ze hebben de status van tijdloosheid verworven en verdiend.

Wim van der Beek NL

 

 

 

Portret van Annette Defoort in enkele trefwoorden.

(Geert Mortier, oktober 1995).

* Dwingend: dwang, plicht tot authenticiteit, tot het ontwikkelen van een strikt eigen, onvervalst persoonlijke vormentaal door luisteren. (of de weg van niet-dwang).


* Inspiratie: luisterbereidheid, wachten, "gehoor"zaamheid aan vormen die zichzelf
vertellen, zich dwingend mededelen.

* Liefde: liefde voor, tedere zorg om het "on-affe", het ongeborene, het onrijpe, het wordende, het nooit mooi zullen wordende.


* Deernis: deernis met het lelijke; dat wat aan geen enkele norm voldoet; dat on- herhaalbaar is en daarom ten diepste eenzaam is.


* Hartstocht: om het roekeloze, het wilde, het ongetemde, het ontroostbare op de bodem van het menselijk hart, élk menselijk hart.


* Ongeloof: in een schoonheidscanon die eens en voor goed dwingend zou zijn; in vormen die "af" zijn

* Ontijd: elke fundamentele ervaring, angst, wanhoop, hartstocht is essentieel aan
de tijd ontheven.

* Compromissen: zijn op den duur onmogelijk, onhoudbaar en daarom dodelijk.
Dus: geen compromissen (technisch, artistiek, moreel, commercieel…).

* Vormen: groeien organisch vanuit de primaire aandrift. Bijna primitieve, van voor
de culturele bewerking. Rechtstreeks puttend uit de twee brandpunten van
ons leven: de tijd en de erotiek (ontijd).


  • Robert Branson What strikes me so strongly about your creations is that they come from one, definite voice. The use of the medium is masterful and magnificent. At times your pieces are sublime in their appearance and how they evoke responses. Sometimes the shard technique becomes just the shard technique and the randomness dilutes the power of the piece. When the pieces that show a more deliberate placement of color and shape there is such a heightened quality about that piece. You fall into that vein of soulful artist who is melded with time and poignancy. I would be a very proud and happy person to own one of you works. Sincerely, Robert B. Orlando USA